Termal Konfor (WBGT, PMV ve PPD) Ölçümü

TERMAL KONFOR ÖLÇÜMÃœ; Ã‡alışanın, faaliyetini sürdürmesi esnasında en rahat durumda olabilmek için gerekli Sıcaklık, nem ve hava akımı (Termal konfor)  ÅŸartlarının saÄŸlandığı bölgedir. Bu bölgeyi etkileyen faktörler şöyle sıralanabilir: 

• Ortam Sıcaklığı
• Ortamdaki Nem Düzeyi
• Hava Akımı
• Radyant Isı
• KiÅŸinin Giyinmesi
• KiÅŸinin Metabolizma Düzeyleri

Uluslararası anlamda kabul gören standartlara göre, bir ortamda termal konfor ÅŸartları saÄŸlanmaya çalışılırken, ortamda bulunan topluluÄŸun bir kısmı için daima termal konfor ÅŸartlarının saÄŸlanamadığı, ancak belirli bir yüzdeye göre kabul edilebilir ÅŸartların oluÅŸtuÄŸu tahmin edilmektedir. Ortam hakkında çok detaylı bilginin edinilemediÄŸi tipik uygulamalarda % 80 kabul edilebilirlik yeterli olabilirken, daha yüksek termal konfor standardının yakalanmasının amaçlandığı detaylı çalışmalarda bu limit % 90 kabul edilebilirliÄŸe çıkmaktadır.

TERMAL KONFOR ÖLÇÜMÜNDE WBGT PMV VE PPD DEĞERLERİ NE ANLAMA GELİYOR?

WBGT : Kişinin maruz kaldığı ısı baskısını gösteren deneysel indeks.

PMV : Isıl konfora etkiyen kiÅŸisel ve çevresel faktörlerin bileÅŸenlerinin matematiksel olarak ifade edildiÄŸi deÄŸerdir. Bir ortamda bulunan insanların ortamı nasıl algıladığı ile ilgili bir parametredir. 

PPD : PMV değeri kullanılarak ortamdaki insanların yüzde kaçının ısıl ortamdan memnuniyetsizlik oranını ortaya koyan indekstir.

Lokal Termal Memnuniyetsizlik
Bir kişinin vücut ısısı; termal nötral olsa bile, vücudun bir bölümü, yerel termal konforsuz şartlarda rahatsızlık hissedebilir. Bu lokal termal memnuniyetsizlik durumu; sıcaklığı artırarak veya düşürerek giderilemez.
Bu durumda lokal kaynaklı aşırı ısıtma veya soğutmaya neden olan etkileri ortadan kaldırmak gerekir.
Genellikle, yerel (lokal) termal memnuniyetsizliği aşağıdaki 4 başlık altında toplayabiliriz:
1. Hava Akımının(cereyan) yol açtığı vücudun yerel rüzgarla soğuması,
2. Radyasyon ile vücudun bir bölümünün ısıtılması ya da soğuması.,
3. Yüksek derecede düşey hava sıcaklık farkları nedeniyle soğuk ayakların soğuk ve başında sıcak hissedilmesi,
4. Rahatsız edici Döşeme ve zemin sıcaklığı nedeniyle sıcak veya soğuk ayak hissi,


Sıcak ORTAM

• Aşırı uyku hali + Yorgunluk
• Vücut Sıcaklığı 41 dereceye yükselirse ısı çarpması
• Tansiyon düşmesi ve baÅŸ dönmesi
• Vücut direncinin düşmesi
• Aşırı terleme ve tuz kaybıyla oluÅŸan ısı krampları
• Çalışma veriminin düşmesi
• Kaşıntıya yol açan kırmızı lekelerin oluÅŸması
• Moral bozukluÄŸu
• Aşırı duyarlılık ve endiÅŸe
• Konsantrasyon bozuklukları

SoÄŸuk ORTAM

• Dikkat dağılması + bedensel ve zihinsel verimin düşmesi
• Deri soÄŸur
• Kan iç organlara doÄŸru çekilir
• Vücut iç ısısı yükselir
• Hafif ürperme ve titreme
• Beslenme ve enerji gereksinimi artar

Hareket halindeki havanın insan bedenine çarpması sonucu deride meydana getirdiği ısı değişikliği olarak algılanır. Gereğinden az ya da çok olması sakıncalıdır.

Çalışma ortamında ısısal rahatlığın sağlanması ve sağlığa zararlı olan su buharı, gaz ve tozların ortamdan atılması için uygun bir hava akımı sağlanmalıdır.

• Ä°ÅŸ ortamlarındaki sıcak veya soÄŸuk yüzeylerden çalışanlara veya çalışanlardan bu yüzeylere ısı yayılımıdır. Bu ısı hava akımlarından etkilenmez ancak yutulabileceÄŸi bir yüzeye çarptığında sıcaklık meydana getirir.
• Radyant ısıdan korunmak için tek yol, çalışanlarla bu yüzeyler arasına, yansıtma katsayıları yüksek malzemelerden (örneÄŸin, alüminyum) yapılmış levhalar konulmasıdır.

Bağıl Nem:

• Bağıl veya rölatif nemlilik, mevcut ortam ısısı koÅŸullarında, iÅŸyeri havasını doymuÅŸluk düzeyine kadar getirecek su buharı deÄŸerine (%100 nemli) göre yüzde oranı ÅŸeklinde ifade edilebilir.
• Havadaki bağıl nem, higrometre ya da sayısal nem ölçerlerle ölçülür.
• Nem yüzeyi yüksek olan çalışma ortamlarını klima, ve vantilatör kullanılarak; nem yüzeyi düşük olan ortamları da klimalarla daha uygun hale getirmek mümkündür.

Konfor

• KiÅŸinin bulunduÄŸu ortamda rahatlık hissi duymasıdır. Ä°klim konforu ise havanın çok soÄŸuk ya da sıcak olmaması, nem oranı ve hava akımının rahatsız edici boyutlarda olmaması durumunu ifade etmektedir.
• Konforu saÄŸlamak için ilk adım iÅŸ yerinin inÅŸaasında atılmalı ve ek bir maliyet yaratsa da gerekli konforu saÄŸlayabilecek yalıtım malzemeleri kullanılmalıdır.
• Vantilatörler (yapay havalandırma aracı) uygun yerleÅŸtirildiklerinde iyi bir hava akımı saÄŸlayarak, terin buharlaÅŸmasına ve serinlik duygusu hissedilmesine yardım ederler. EÄŸer ısı buna raÄŸmen düşmüyor ise klima kullanılabilir.
• Isınan hava yükseldiÄŸi için çatıda bu havayı atacak delikler bulunmalıdır. Ayrıca temiz hava giriÅŸini saÄŸlayacak kapı ve pencerelerin bulunması ÅŸarttır.
• Ä°ÅŸyerinin tümünü havalandırmak çok maliyetli ve zor oluyorsa, sadece tezgahların bulunduÄŸu bölüm havalandırılabilir.
• Çalışan kiÅŸilerin çalışma ortamına uyumlarının saÄŸlanması
• Yapılan iÅŸe göre, uygun çalışma sürelerinin ve dinlenme aralarının saptanması
• Ä°ÅŸin, daha az enerji harcanarak yapılabilecek ÅŸekle getirilmesi
• Özellikle, yüksek sıcaklıkta çalışanların, su ve tuz kayıplarını telafi etmek için, sıvı içecek ve tuzlu gıdaların verilmesi
• Çalışanlara, çalışma koÅŸullarına uygun giysi temini

Havalandırma konusunda alınabilecek önlemler

• Vantilatörler (yapay havalandırma aracı) uygun yerleÅŸtirildiklerinde iyi bir hava akımı saÄŸlayarak, terin buharlaÅŸmasına ve serinlik duygusu hissedilmesine yardım ederler. EÄŸer ısı buna raÄŸmen düşmüyor ise klima kullanılabilir.
• Isınan hava yükseldiÄŸi için çatıda bu havayı atacak delikler bulunmalıdır. Ayrıca temiz hava giriÅŸini saÄŸlayacak kapı ve pencerelerin bulunması ÅŸarttır.
• Ä°ÅŸyerinin tümünü havalandırmak çok maliyetli ve zor oluyorsa, sadece tezgahların bulunduÄŸu bölüm havalandırılabilir.

İşçilere Yönelik Önlemler